Chronische pijn en CRPS

CRPS is een ernstige invaliderende aandoening, die als afzonderlijk ziektebeeld wordt gezien. Er is geen oorzaak voor gevonden. Met name de onbehandelbaarheid van de ziekte baart zorgen. Toch hoeft het duister rond CRPS niet zo zwart te zijn als het lijkt. Als onderzoekers bereid zijn naar bevindingen uit het verleden te kijken is er wel degelijk een model te ontwikkelen, waarop gericht onderzoek kan worden verricht en waarop ook behandeling kan worden gebaseerd.

CRPS: Complex Regionaal Pijn Syndroom, Wat is eigenlijk CRPS ? Van CRPS is een invloed van het onwillekeurige zenuwstelsel bekend, al tientallen jaren. Die invloed wordt door een aantal onderzoekers nog steeds als oorzaak gezien. De aandoening wordt gekenmerkt door alle verschijnselen van een ontstekingsproces: roodheid, zwelling, warmte en Pijn. In de huid rond de ontsteking worden ontstekingsbevorderende eiwitten gevonden. sommige onderzoekers gaan er vanuit, dat die eiwitfactoren ontstaan vanuit het afweersysteem van het lichaam, als gevolg van beschadiging van zenuwvezels. Een derde opvatting was het idee, dat die ontstekingsstoffen de zenuwvezels beschadigen, waardoor ze gaan lekken. De aandacht richt zich daarmee op ontstekingsremming. Er is van de Erasmusuniversiteit een geval van genezing bekend door toediening van een biological. Dat is een modern gesynthetiseerd eiwit , die sommige van de ontstekingsbevorderende eiwitten kan blokkeren. Voor grootschalig onderzoek zijn deze middelen nog te duur: rond de 19 000 euro op jaarbasis voor één persoon.

De aandoening ontstaat meestal na botbreuken, bloedingen en -soms kleine- operaties. Vooral de gewrichten van arm of been worden aangetast. Om eveneens onbekende redenen, kan een tevoren gezond lijkend gewricht in dit proces worden betrokken. Inmiddels zijn de tegenstellingen in opvattingen wat verminderd. Het lijkt een samengestelde aandoening, samengesteld in de zin van meerdere oorzaken. Het is een aandoening, die niet alleen plaatselijk is op het gebied van het letsel, maar zich ook daarbuiten (regionaal) uitbreidt. Het is een Syndroom. Een syndroom is een aandoening, die gekenmerkt wordt door een stel samenhangende verschijnselen zonder bekende oorzaak en zonder bekende behandelingsmogelijkheden. Het is op basis van moderne wetenschap niet te voorspellen, wie na een letsel of (kleine) operatie een CRPS zal ontwikkelen. Ook niet elke CRPS ontwikkelt zich tot een sterk gezwollen rood, warm gebied. En sommige-beginnende- CRPS patiënten herstellen spontaan zonder ernstige restverschijnselen. De diagnose wordt gesteld aan de hand van de klachten en vragenlijsten, die vragen over de vóórkomende verschijnselen bevatten. Er zijn onderzoeksmogelijkheden, die medisch onder "fysische diagnostiek"vallen. Dat zijn de dingen die de onderzoekende arts met zijn eigen zintuigen kan vaststellen. Met infrarood thermografie, een soort van infrarood fotografie met meetsoftware kan een foto worden gemaakt.

De plek van de pijn bij een beginnende CRPS is warm ten opzichte van de omgeving. Het plaatje is zo'n foto van een stukje pols, waar een botbreuk onder zit. Het rode pijltje wijst naar de warmste plaats. Het blauwe pijltje wijst naar de koudste plaats. Het totale gebied is ongeveer 2x2 cm groot. het centrum wordt gevormd door een lichtrood gebied van 34 gr Celsius , omringd door een donkerrode cirkel als een toverbal met daaromheen een geel-roze gebied. Dat betekent, dat het binnenste het warmste is, daar om heen een kouder gebied en daarom weer een nog kouder gebied. In die koude gebieden zijn de bloedvaten verkrampt. Hoe kouder, hoe meer verkrampt. Gevolg: de warmte uit het centrum kan slecht weg. Door de ontsteking in dat gebied wordt het daar steeds warmer. In een gezond gebied is dat heel anders.

In de gezonde pols zit het blauwe pijltje (het koudste gebied) in het centrum en het warme gebied zit er rondom. De warmte kan hier goed worden afgevoerd. Dit onderzoek is eenvoudig, niet kostbaar en heeft geen enkel risico of belasting voor de patiënt. En toch wordt het nergens uitgevoerd. Het is dus niet zo vreemd, dat een bepaald type ontstekingsremmer hierop effect kan hebben, mits die het ontstekingsgebied kan bereiken. Als de ontsteking als een micro-kernfusieproces op dezelfde plaats gevangen zit en als het ware is afgegrendeld van de omgeving kan dat lastig zijn. Hoe vindt deze afgrendeling plaats: door het onwillekeurige zenuwstelsel. Daar is dit artikel mee gestart. Uitgaande van deze bevinding zijn er behandelmogelijkheden. Ten eerste een bepaalde ontstekingsremmer. Ten tweede één, die wel zijn doel moet kunnen bereiken. Twee middelen dan ? Wat zijn dan de kosten ? Antwoord: er bestaat zo'n middel, al meer dan dertig jaar. Dat middel verbetert de doorbloeding én heeft een specifieke werking tegen die ontstekingsfactoren, die juist bij een CRPS vóórkomen. Beide gevraagde werkingen in één pil. De kosten? Ongeveer € 250,- op jaarbasis! En hoe weet je nou, dat het kan werken ? Omdat het met één pil te testen is. Met infrarood thermografie. Wij hebben het eenmaal getest.

Hetzelfde gebied als EI2, in temperatuur gedaald van 34 gr Celcius naar 33.1 gr Celsius. De "toverbal" lijkt aan de bovenzijde doorbroken

Maar nergens wordt het gedaan. Nog Niet ? Nooit ? Wie zal het zeggen. En wat is nu het verband met chronische pijn zonder bekende aandoening? Antwoord: hetzelfde middel! In 1989 is het getest bij deze groep pijnpatiënten en effectief bevonden. Pas in 2014 kon het worden gepubliceerd: Koude chronische pijn wordt warmer en warme chronische pijn wordt kouder. Net als bij CRPS ? Daarover in een artikel over chronische pijn, diagnostiek en therapie.

Henk van der Veen